Class Nedir?

Sınıflar, program kodunuzun yapı taşları haline gelen genel amaçlı, esnek yapılardır. Sabitleri, değişkenleri ve metotları tanımlamak için kullandığınız söz dizimini kullanarak yapılarınıza ve sınıflarınıza işlevsellik eklemek için özellikler ve metotlar tanımlarsınız. (Objeler, metotlar ve özellikler ile alakalı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.)

Diğer programlama dillerinin aksine Swift, özel yapılar ve sınıflar için ayrı arayüz ve uygulama dosyaları oluşturmanızı gerektirmez. Swift dilinde, tek bir dosyada bir yapı veya sınıf tanımlarsınız ve o sınıfa veya yapıya harici arabirim otomatik olarak diğer kodların kullanımına sunulur.

Swift dilinde bir sınıf oluşturmak için kullanabileceğiniz yapılardan birisi de class yapısıdır. Bir class yapısının genel biçimi bu şekildedir:

    class Example {

    }

Metotları, sabitleri veya değişkenleri class yapısının içinde tanımlarız.

Özellik Oluşturmak

Örnek olarak, insanlar olarak bizim de içinde bulunduğumuz “Maymun” sınıfını düşünelim. Bu sınıfın içerisinde şempanzeler, goriller ve orangutanlar gibi maymunlar vardır. Tabii ki bu türlerin bu sınıfta olmasının sebebi, hepsinin belli başlı ortak özelliklere sahip olmalarıdır. İşte bu ortak özellikleri oluşturacağımız class yapısının içine yazabiliriz.

    class Maymun {
        let alem = "Hayvan"
        let sinif = "Memeli"
        let takim = "Primat"
    }

“Maymun” sınıfında bulunan bütün canlılar, aynı zamanda birer hayvan, memeli ve bir primattırlar. O yüzden, bu değerleri bir sabit olarak tanımlayabiliriz, çünkü bu değerler hepsinde ortak ve değişmezdir. Tabii ki sadece ortak özelliklerini değil, farklılık gösteren özellikler de oluşturabiliriz. Örneğin; kilo, ömür, kromozom sayısı vs.

    class Maymun {
        let alem = "Hayvan"
        let sinif = "Memeli"
        let takim = "Primat"
        
        var bilimselAd: String
        var ortalamaKutle: Int
        var yasamSuresi: Int
        var kromozomSayisi: Int
    }

Gördüğünüz üzere, az önce eklediğimiz objeler aslında bir değere sahip değiller. Bunun sebebi, bu değerlerin, ileride bu “Ape” sınıfı ile bir obje oluşturduğumuz zaman verilecek olmasıdır. Ayrıca, class yapısında bunun olabilmesi için, bu değerleri init metodunda kullanmamız gerekiyor.

    init(bilimselAd: String, ortalamaKutle: Int, yasamSuresi: Int,
    kromozomSayisi: Int) {
        self.bilimselAd = bilimselAd
        self.ortalamaKutle = ortalamaKutle
        self.yasamSuresi = yasamSuresi
        self.kromozomSayisi = kromozomSayisi
    }

Artık oluşturduğumuz sınıf ile bir obje oluşturabiliriz.

Obje Oluşturmak

İlk objemizi oluşturmaya şempanzeden başlayabiliriz.

     let sempanze = Maymun(bilimselAd: "Pan troglodytes", ortalamaKutle: 45, 
     yasamSuresi: 35, kromozomSayisi: 48)

Gördüğünüz üzere, sınıfımızla yeni bir obje oluştururken tanımladığımız özellikler, ilk başta değer vermediğimiz özelliklerdir. Şimdi başka objeler de oluşturabiliriz.

    let goril = Maymun(bilimselAd: "Gorilla", ortalamaKutle: 155, 
    yasamSuresi: 37, kromozomSayisi: 48)
    let orangutan = Maymun(bilimselAd: "Pongo", ortalamaKutle: 60, 
    yasamSuresi: 40, kromozomSayisi: 48)

Özelliğe Ulaşmak

Bu oluşturduğumuz objelerin içerisindeki özelliklere teker teker ulaşabiliriz. Bunun için class yapısının değişkenlere ulaşma özelliğini kullanabiliriz.

    sempanze.yasamSuresi

Hatta eğer özelliğinizi var tanımlayıcısı ile tanımladıysanız, özelliğinizin değerini bile değiştirebilirsiniz.

    sempanze.yasamSuresi = 100

Metot Oluşturmak

Bir class yapısında özellikleri nasıl kullanabileceğimizi öğrendiğimize göre, artık yapımızda nasıl metot tanımlayabileceğimizi öğrenebiliriz. Örneğin oluşturduğumuz objenin özelliklerini yazdıran bir metot tanımlayabiliriz.

    func bilgiVer() {
        print("\(bilimselAd) türü, ortalama \(ortalamaKutle) kilodur. 
        Ortalama ömrü \(yasamSuresi) yıldır. \(kromozomSayisi) tane 
        kromozoma sahiptir.")
    }

Bu metodu kullanmak için yapmamız gereken, bir objenin özelliğine ulaşmak için yapmamız gereken ile neredeyse aynı.

    sempanze.bilgiVer()

Bu kodu çalıştırdığınızda, objenizin içerisinde tanımlanmış özellikler yazdırılacaktır.